Elementy złączne wykorzystywane są powszechnie do łączenia różnych materiałów, takich jak drewno, metal lub tworzywa. Używa się ich w budownictwie, stolarstwie, a także innych gałęziach przemysłu. Do najbardziej popularnych elementów złącznych zaliczyć należy śruby. W sprzedaży dostępnych jest wiele rodzajów śrub różniących się między sobą wyglądem, właściwościami oraz zastosowaniem.
Czym są śruby?
Śrubą nazywa się gwintowany element ze zgubionym zakończeniem wykorzystywany do łączenia dwóch i więcej części, materiałów lub przedmiotów, a także do regulowania urządzeń. Poszczególne elementy złączne mogą różnić się między sobą długością i średnicą, materiałem użytym do ich wytworzenia wpływającym na trwałość i odporność, kształtem łba, trzpienia, a także zakończenia. Dobór śruby uzależniony jest przede wszystkim od specyfiki łączenia, jakie ma zostać uzyskane. Zaleca się korzystanie z elementów łącznych najwyższej jakości. Ich użycie gwarantuje bezpieczeństwo i trwałość połączenia.
Podstawowe rodzaje śrub i ich zastosowanie
Biorąc pod uwagę budowę, wyróżnia się m.in. śruby z łbem sześciokątnym, charakteryzujące się dobrą wytrzymałością. Znajdują zastosowanie w maszynach i urządzeniach poddawanych dużym obciążeniom. W branży stolarskiej i meblarskiej chętnie sięga się po śruby z łbem stożkowym. Używa ich się głównie w sytuacji, gdy element łączny nie powinien wystawać poza płaszczyznę łączonych materiałów. Śruba z łbem grzybkowym nazywana również zamkową, wykorzystywana jest najczęściej do łączenia elementów drewnianych. Jej charakterystyczna budowa sprawia, że podczas dokręcania nakrętki śruba się nie obraca. Dzięki temu cała konstrukcja jest bezpieczna, a miejsce łączenia niemal niewidoczne. Inne popularne rodzaje elementów łącznych to śruby oczkowe oraz skrzydełkowe. Pierwsze wyposażone są w specjalne ucha przeznaczone do uchwycenia mocowanego przedmiotu. Drugie mogą być przykręcane i odkręcane bez użycia narzędzi, dlatego sprawdzają się w sytuacji, gdy konieczne jest częste powtarzanie tego rodzaju czynności.
Jak czytać oznaczenia na śrubach?
Każda śruba posiada specjalne oznaczenia umieszczone na łbie. Umiejętność odczytywania symboli jest niezwykle ważna i ułatwia dobieranie elementu łącznego do określonych wymagań i potrzeb. W zależności od modelu na łbie mogą być umieszczone symbole A, B, lub C. Informują one użytkownika o klasie dokładności śruby. Litera A oznacza klasę dokładną, B klasę średniodokładną, a C klasę zgrubną. Poza literami na łbie każdej śruby znajdują się także dwie cyfry oddzielone od siebie kropką. Pierwsza cyfra wyznacza granicę wytrzymałości na rozciąganie, czyli maksymalne naprężenie, jakie jest w stanie przenieść śruba, aż do jej całkowitego zerwania. Druga cyfra informuje o granicy plastyczności. Jest to wartość naprężeń, przy których śruba zaczyna się rozciągać.
Podsumowanie
Decydując się na zakup śrub, warto zwrócić uwagę także na to, czy zostały wykonane zgodnie z określonymi normami. Obecnie wyróżnia się trzy rodzaje norm: DIN, PN oraz ISO, które wyznaczają standardy jakościowe i wytrzymałościowe.